Historie
PHDES is ontstaan uit een fusie van de gymnastiekverenigingen Prins Hendrik uit Schaesberg en Door Eendracht Sterk uit Ubach over Worms. Na 1,5 jaar voorbereiding en intensieve samenwerking zijn G.V. Prins Hendrik en S.V. Door Eendracht Sterk op 7 juni 1997 samen verder gegaan als G.V. Prins Hendrik Door Eendracht Sterk (PHDES) Landgraaf.
Prins Hendrik
Op 20 februari 1920 kwamen in café Meulenberg in Schaesberg 7 mensen bij elkaar met als doel een vrij algemene sportvereniging op te richten voor de jeugd. Sporten die beoefend zouden worden waren gymnastiek, atletiek en krachtsporten zoals worstelen. De oprichters, de 3 gebroeders Timpe, W. Thibaudier sr, H. Ubachs, J. Jongen, en U. Mestrini, gaven de vereniging de naam “Frisch Auf”. Echter al vrij snel werd deze veranderd in “Prins Hendrik” als een eerbewijs aan de Prins der Nederlanden voor zijn goede werk dat hij deed voor het Rode Kruis.
In de begin jaren trainde de vereniging in Leenhof, op de plek waar nu de speeltuin is. Omdat er toen nog geen matten waren, werd er op stro geworsteld. Het turnen kende in die tijd als voornaamste activiteit het piramide bouwen. Dit was vooral populair in Duitsland en onder leiding van de eerste trainer van de vereniging dhr. Timpe, werden in de jaren ‘20 dan ook heel wat wedstrijden bij onze oosterburen bezocht, en niet zonder succes. Om ook in eigen land aan wedstrijden mee te kunnen doen, sloot de vereniging zich aan bij het Koninklijk Nederlands Gymnastiek Verbond. In de jaren die volgden oogstte de vereniging ook nationale successen. Met name in de krachtsportafdeling werden er vele kampioenen gehuldigd en in 1950 werd de worstelploeg nationaal kampioen. Dit droeg er o.a. toe bij dat de vereniging in 1959 de koninklijke goedkeuring ontving.
De trainingen hadden zich inmiddels verplaatst naar cafézalen. Dit was weliswaar gezellig, maar voor het beoefenen van sport niet optimaal. In 1960 kwam daar verandering in. De gymnastiekafdeling ging haar lessen verzorgen in de nieuw gebouwde gymzaal “de Lichtenberg” en de krachtsportafdeling vestigde zich in de gymzaal in de Palemig. Dit had echter tot gevolg dat de beide afdelingen hun eigen wegen gingen als afzonderlijke verenigingen. Helaas werd de krachtsportvereniging na verloop van tijd opgeheven.
De gymnastiekvereniging Prins Hendrik ging gelukkig een betere tijd tegemoet. De vereniging was actief op verschillende gebieden binnen de gymnastiek en had, net als vele andere gymnastiekverenigingen in Limburg een eigen drumband, aangevuld met klaroenen. Tijdens de kringfeesten was het dan ook altijd een waar genoegen om de hele vereniging opgeluisterd door haar eigen drumband door de straten te zien trekken. Helaas was er in de jaren tachtig te weinig animo over om de drumband in stand te houden.
Op het sportieve gebied werd er in 1978 een nieuwe, succesvolle weg ingeslagen. In dat jaar werd deelgenomen aan de Nederlandse kampioenschappen – B klasse – voor het groepsspringen minitrampoline met en zonder toestel, lange mat en kastspringen. Met name in het groepsspringen met en zonder toestel ging de vereniging zich specialiseren. Het enthousiasme bij de leden voor deze tak van het turnen was ook ruim aanwezig, getuige het feit dat deze in de wintermaanden vaak op de fiets door winterse buien de trainingen bezochten en dat deze trainingen plaatsvonden in ijskoude gymzalen. Het resultaat bleef dan ook niet uit: al snel volgde promotie naar de hoogste nationale klasse. En ook op het hoogste niveau bleven de successen niet uit: regelmatig eisten zowel de heren- als damesspringploeg de Nederlandse titel voor zich op. Aan supporters was er ook geen gebrek. In de hoogtij jaren kwam het regelmatig voor dat er twee volle bussen de wedstrijdploegen begeleidden naar de wedstrijden.
Naast de wedstrijdgroepen heeft de vereniging ook steeds een bloeiende gymnastiek afdeling voor junioren en senioren gehad. In de jaren tachtig werd de vereniging uitgebreid met een jazzdans afdeling, een sport de in deze jaren sterk kwam opzetten en tot op vandaag de dag nog steeds erg populair is bij vooral meisjes en dames.
Naast het sportieve gebeuren werden er tal van andere activiteiten georganiseerd door het bestuur, de TC en tal van andere commissies. Zo organiseerde de jeugdraad, opgericht in 1972, regelmatig activiteiten voor de jeugdleden van de vereniging, zoals: speurtochten, discoavonden, knutselmiddagen en carnavalsmiddagen. De jeugdraad die eind jaren ‘70 actief was verwierf met zijn disco Calimero zelfs grote bekendheid bij de totale Schaesbergse jeugd. Iedere week organiseerde de jeugdraad toen een discoavond in het patronaat naast de Petrus en Pauluskerk in Schaesberg. Deze avond werd zo druk bezocht dat hulp van bestuursleden onontbeerijk was. Uiteraard leverde dit voor de jeugdraad een leuke winst op. Iets waar het bestuur van die tijd een beetje jaloers op was. Door het bestuur werd er ieder jaar voor de oudere leden een carnavalsavond georganiseerd. De avond werd opgeluisterd met optredens van de eigen leden. Na het laatste optreden volgde dan traditiegetrouw de proclamatie van het nieuwe prinsenpaar van Prins Hendrik. Andere activiteiten die ieder jaar terugkeerden waren het zomerkamp, kerst- en Sint-Nicolaasvieringen, weidefeesten en zomerfestivals.
Ook onderhield de vereniging contacten met buitenlandse verenigingen. Aan bezoeken aan b.v. Denemarken en Zwitserland hielden de leden leuke herinneringen aan over. Uiteraard was Prins Hendrik ook regelmatig gastheer voor buitenlandse verenigingen. In het jubileumjaar ’95 bracht STV Buchrain uit Zwitserland nog een bezoek aan Landgraaf.
In 1990 benaderde de gemeente Prins Hendrik met de vraag of de vereniging, als gebruiker met de meeste uren, de gymzaal de Lichtenberg wilde beheren. Hierdoor werkt(e) de vereniging mee aan een haalbaar accommodatiebeleid van de gemeente, maar heeft daarnaast natuurlijk de voordelen van het beheer van een eigen accommodatie.
Mede door de enthousiaste inzet van alle vrijwilligers, bestuursleden, leiding en alle PH fans is de vereniging sinds 1920 overeind gebleven en uitgegroeid tot een bloeiende vereniging. Door samen te gaan met DES worden de krachten gebundeld, rijke ervaringen gedeeld en kan de nieuwe vereniging met een gerust hart de toekomst tegemoet zien
Door Eendracht Sterk
We verplaatsen ons terug in Waubach voorjaar 1962. In de omliggende gemeenten Eygelshoven en Nieuwenhagen floreerden een aantal gymnastiekverenigingen. Er was nog geen gymnastiekvereniging in het “Waubachse” en een aantal enthousiaste mensen vond dat daar verandering in moest komen.
Alvorens daadwerkelijk tot actie werd overgegaan volgden de toekomstige bestuursleden informatie- en voorlichtingsavonden welke speciaal voor bestuurders werden georganiseerd. Hierdoor werd de motivatie nog vergroot en nam de overtuiging toe dat een goede lichaamsbeweging een essentiële bijdrage leverde aan de harmonische ontwikkeling van de jeugd. Kort en bondig was hun slogan “Mens sana in corpore sano” oftewel “Een gezonde geest in een gezond lichaam”.
Op 15 juni 1962, werd de vereniging opgericht. De eerste bestuurders waren: Kapelaan Lemmens, Wiel Luja (eerste voorzitter), Sjeng Thonon, Joep Charlier en Hub Janssen.
Vrij kort na de oprichting werd op scholen een prijsvraag uitgeschreven voor een passende naam voor de vereniging. Als winnares kwam uit de bus Mej. Houtman (burg. Beckerstraat) met de naam “Door Eendracht Sterk”. De prijs bestond uit een koek die gebakken was door mevr. Goosens-Beaumont. De overweldigende stroom nieuwe leden in een betrekkelijk korte tijd, binnen een jaar telde de vereniging ca. 500 leden, gaf de nodige problemen op organisatorisch en leidinggevend gebied. Als eerste trainer werd Hub Meyboom uit Eygelshoven aangetrokken. Al spoedig daarna gaf ook zijn echtgenote, een gerenommeerde turnster van Apollo, trainingslessen. Ook hun zoon “liep over” van Apollo naar DES. In het eerste jaar verzorgde WielLuja trainingen in de Terpstraschool. In de koude winter ’62/’63 moest hij eerst de oliekachel aanmaken. Tegen het einde van de les begon de zaal een beetje op temperatuur te komen!
Een bijzondere vermelding verdient de wijze waarop DES in het bezit is gekomen van de eerste turntoestellen. De evenwichtsbalk, inclusief onderstel, werd vervaardigd uit een afgedankte paal van de mijnschacht van de Laura. Dit staaltje vakmanschap werd geleverd door de timmerman van de mijn, tijdens diensturen! De banden met de Laura waren bijzonder goed.
De overige attributen zoals o.a. lange mat, brug, paard, verhoogd paard en turnrek(stang) werden tweedehands overgenomen van naburige verenigingen, die sommige toestellen al jaren op de zolder hadden staan. Het opknappen gebeurde onder eigen beheer!
Op 1 oktober 1965 is DES toegetreden tot het Koninklijk Nederlands Gymnastieverbond (K.N.G.V.). Op 28 december 1965 werden de statuten Koninklijk goedgekeurd. Rond 1970 werd nieuw bestuur geïnstalleerd met als kern Marga Kölgens (voorzitter) en de heren Alfred Benedic- de vader van de huidige voorzitter- (secretaris) en Sjeng Thonon (penningmeester). In de nogal woelige tijden bleven de zaalactiviteiten onder de leiding van de heer Hub Romkens uit Eygelshoven volop doorgaan. Uit die tijd dateren ook nog de duizelingwekkende leiders-“vergoedingen” van honderd cent per uur.
Medio 1971 vond de verhuizing plaats van de St. Jozefschool naar sporthal ter Waerden. De verenigingskleuren waren blauw en wit. Terug te vinden zijn ze in het vaandel daarbij aangevuld met het wapen van de voormalige gemeente Ubach over Worms en het Koninklijke oranje.
In februari 1991 kreeg DES een zware klap te verwerken. Sporthal Ter Waerden brandde namelijk tot op de grond af. Niet alleen de sporthal brandde af maar ook raakte DES haar complete nieuwe kledingvoorraad kwijt. Ook al hun materialen werden prooi van de vlammen. Noemenswaardig hierbij was dat Prins Hendrik de eerste was die onderdak aan DES aanbood. Hierdoor ontstonden ook de eerste vriendschappelijke banden. Tot juni 1992 verleende Prins Hendrik aan twee groepen van DES onderdak in hun sportzaal aan de Lichtenberg (de overige groepen waren verdeeld over enkele andere zalen). Jammergenoeg heeft deze brand DES toch een groot aantal leden gekost, met name in de wintermaanden van 1991.
DES organiseerde na de brand o.a. een sponsorloop om de financiële strop te boven te komen en voor de aanschaf van nieuwe kleding en materialen. Bij de opening van de nieuwe sporthal in 1992, kon DES haar nieuwe kleding presenteren. Verder werden er een springtafel en een dikke valmat geschonken vanuit het bedrijfsleven en werd de kleding voor een gunstige prijs ingekocht.
In de periode hierna werd het steeds moeilijker om goed technisch en bestuurlijk kader te vinden. Dit leidde ertoe dat DES in 1995 het initiatief nam om Prins Hendrik te benaderen met de vraag hoe zij tegenover een eventuele fusie stonden. Dit was de eerste stap richting de fusie!